1. Kỹ năng sống là gì?

Kỹ năng sống là những kỹ năng thiết yếu để trẻ:

• Tự chăm sóc bản thân (ăn uống, vệ sinh, mặc quần áo, gấp chăn màn…)

• Giao tiếp – ứng xử lịch sự

• Tự giải quyết vấn đề

• Kiểm soát cảm xúc và tinh thần trách nhiệm

• Biết cách làm việc nhóm, hợp tác, chia sẻ và đồng cảm với người khác

Những kỹ năng này không chỉ giúp trẻ tự lập sớm, mà còn xây dựng nền tảng nhân cách tích cực và trưởng thành bền vững.

2. Triết lý Montessori trong phát triển kỹ năng sống

Phương pháp Montessori đặc biệt chú trọng đến “thực hành cuộc sống” – nơi trẻ được:

• Tự làm mọi việc phù hợp với lứa tuổi: từ lau bàn, rửa ly, cắm hoa đến quét nhà, rót nước

• Học cách giải quyết mâu thuẫn, xử lý tình huống trong nhóm bạn

• Rèn luyện sự kiên nhẫn, cẩn thận, trật tự và tôn trọng người khác

Triết lý này tin rằng: “Một đứa trẻ có kỹ năng là một đứa trẻ hạnh phúc và độc lập.”

3. Các hoạt động kỹ năng sống tại Trí Tâm

? Tự phục vụ – Tự chăm sóc bản thân

• Trẻ học cách: rửa tay, đánh răng, thay quần áo, đội mũ, mang dép đúng cách

• Biết tự dọn dẹp sau khi ăn, lau miệng, rửa ly, gấp khăn…

• Được khuyến khích làm việc mà không phụ thuộc vào người lớn, từ đó hình thành tính tự lập.

? Chăm sóc môi trường xung quanh

• Lau bàn, tưới cây, sắp xếp đồ dùng học tập

• Cùng nhau giữ gìn lớp học gọn gàng, sạch đẹp

• Học cách trân trọng tài sản chung và hiểu được trách nhiệm cá nhân

? Kỹ năng xã hội – giao tiếp

• Biết nói lời xin lỗi – cảm ơn – làm ơn – chào hỏi

• Học cách chia sẻ đồ chơi, nhường nhịn bạn, chơi trong nhóm

• Tham gia các buổi thảo luận nhóm nhỏ, làm việc theo tổ, học cách lắng nghe và phản hồi

? Quản lý cảm xúc

• Trẻ được dạy nhận diện cảm xúc: vui, buồn, tức giận, lo lắng…

• Giáo viên hướng dẫn trẻ cách biểu đạt và kiểm soát cảm xúc lành mạnh

• Tổ chức hoạt động thiền, yoga nhẹ để giúp trẻ thư giãn và kết nối nội tâm

? Kỹ năng xử lý tình huống

• Thực hành tình huống giả định: “Khi bị lạc”, “Khi bạn giành đồ chơi”, “Khi bị té ngã”…

• Học cách gọi người giúp đỡ, giữ bình tĩnh và ứng phó phù hợp

• Khuyến khích giải quyết vấn đề thay vì né tránh

4. Vai trò của giáo viên

• Quan sát để hiểu khả năng và cá tính từng trẻ

• Không làm thay – chỉ hướng dẫn để trẻ “tự làm – tự học – tự trưởng thành”

• Luôn tôn trọng và tạo cơ hội để trẻ được thực hành kỹ năng trong thực tế

• Tích hợp kỹ năng sống vào từng khoảnh khắc trong ngày: từ bữa ăn, giờ chơi đến giờ ngủ

5. Sự đồng hành của phụ huynh

• Trường gửi bảng kỹ năng cá nhân định kỳ để phụ huynh theo dõi tiến độ của con

• Tổ chức các lớp kỹ năng dành cho gia đình: sơ cứu, giao tiếp, xử lý cảm xúc…

• Khuyến khích phụ huynh cùng thực hành kỹ năng tại nhà như: để trẻ tự dọn đồ chơi, phụ việc nhẹ, chọn quần áo…

Tại Trường Mầm non Trí Tâm Montessori, phát triển kỹ năng sống không phải là hoạt động tách biệt, mà được xây dựng từ những điều nhỏ nhất mỗi ngày.
Chúng tôi không dạy trẻ “phải trở thành người lớn sớm”, mà giúp trẻ học cách sống độc lập, yêu thương, có trách nhiệm và biết làm chủ chính mình.